VI Liceum Ogólnokształcące
im. Gabriela Narutowicza
w Olsztynie

29 maja – Dzień Weterana Działań Poza Granicami Państwa

29 maja obchodzimy Dzień weterana Działań poza granicami Państwa

29 maja obchodzimy już kolejny raz Dzień Weterana Działań poza Granicami Państwa – święto ustanowione przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 2011 roku. Warto podkreślić, że jest ono zbieżne z Międzynarodowym Dniem Uczestników Misji Pokojowych Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Dawniej słowo weteran kojarzone było ze starym, wysłużonym żołnierzem lub uczestnikiem działań zbrojnych. W przedwojennej Polsce przyjęło się określać tym mianem osoby biorące udział w powstaniach narodowych, w szczególności zaś uczestników Powstania Styczniowego. Takiemu stanowi rzeczy sprzyjał fakt, że wciąż żyli uczestnicy tych wydarzeń, a ich historie były jedną z podstaw budowy etosu odrodzonego Wojska Polskiego. Odzyskanie przez Polskę niepodległości po zakończeniu I wojny światowej dożyła liczna grupa uczestników XIX wiecznych powstań narodowych. Ich poświęcenie zostało docenione przez ówczesne władze RP na czele z Józefem Piłsudskim. W myśl wydanego 21 stycznia 1919 r. specjalnego rozkazu Naczelnika Państwa, weteranów powstania uznano za żołnierzy Wojska Polskiego. W grudniu tego roku specjalna komisja przyznała prawa weteranów 3644 osobom. Na mocy ustawy z 2 sierpnia 1919 r. weteranom powstań z 1831 i 1863 r. przysługiwało prawo pobierania stałej pensji, a pół roku później wszystkich żyjących uczestników zrywów narodowych awansowano na pierwszy stopień oficerski. Dodatkowo w 1922 r. ukazał się „Przepis ubioru weteranów 1863 r.” określający dokładnie krój i kolory ich munduru.

Ponad 70-letnia historia zaangażowania polskich sił zbrojnych w tego typu działania, niebędące według obowiązującego prawa stanem wojny, stworzyło nową kategorię weteranów. Jednak określenie „weteran działań poza granicami państwa” wprowadziła i unormowała dopiero ustawa z 2011 r. Na jej mocy wprowadzono też ich święto – Dzień Weterana Działań Poza Granicami Państwa obchodzone corocznie w dniu 29 maja. Dziś mianem tym określamy w Polsce zarówno żołnierzy służących na misjach, jak i operacjach poza granicami państwa w ramach np. ONZ, NATO i Unii Europejskiej, ale też uczestników grup ratowniczych Państwowej Straży Pożarnej, kontyngentów Policji i Straży Granicznej, czy też innych funkcjonariuszy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji biorących udział w działaniach zagranicznych. Od początku istnienia Dzień Weterana Działań Poza Granicami Państwa miał być i jest świętem jednoczącym wszystkich żołnierzy i funkcjonariuszy służb mundurowych oraz osób cywilnych, którzy z polecenia Rzeczypospolitej, wypełniali swoje obowiązki służbowe poza jej granicami. Sprzyjać temu miał fakt organizowania centralnych obchodów święta co roku w innym mieście.

 

Skip to content